Horizon Europe: Νέες προσκλήσεις ενίσχυσης του ευρωπαϊκού οικοσυστήματος καινοτομίας
Η γεφύρωση του χάσματος στην έρευνα και την καινοτομία αποτελεί βασική προτεραιότητα για την ΕΕ τη νέα προγραμματική περίοδο. Σε αυτή την κατεύθυνση, η Επιτροπή προκηρύσσει προσκλήσεις για υποβολές προτάσεων ύψους 122 εκ. ευρώ στο πλαίσιο της ενίσχυσης του ευρωπαϊκού οικοσυστήματος καινοτομίας που αποτελεί μέρος του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» και του μέσου διαπεριφερειακών επενδύσεων καινοτομίας του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης για την ενίσχυση και την προώθηση των ευρωπαϊκών οικοσυστημάτων καινοτομίας, συνδέοντας όλα τα εδάφη της ΕΕ.
Το πρόγραμμα «Ορίζων 2020» εισήγαγε ειδικά μέτρα για τη διεύρυνση της συμμετοχής, προκειμένου να στηριχθούν τα κράτη μέλη που παρουσίαζαν υστέρηση στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας. Σύμφωνα με Έκθεση του Ελεγκτικού Συμβουλίου, ο σχεδιασμός των εν λόγω μέτρων ήταν ο ενδεδειγμένος για την αντιμετώπιση του προβλήματος της περιορισμένης συμμετοχής των χωρών διεύρυνσης στα προγράμματα-πλαίσιο Ε&Κ. Ωστόσο, για την επίτευξη βιώσιμης αλλαγής απαιτούνται προσπάθειες σε εθνικό επίπεδο και η ικανότητα του μηχανισμού υποστήριξης πολιτικής να προκαλέσει αυτές τις αναγκαίες αλλαγές ήταν περιορισμένη. Επίσης, τα επίπεδα συμμετοχής στα μέτρα διεύρυνσης δεν ήταν ομοιόμορφα, και τα έργα που χρηματοδοτήθηκαν, αν και αρχίζουν να αποφέρουν τα πρώτα ενθαρρυντικά αποτελέσματα, αντιμετωπίζουν δυσκολίες από την άποψη της εξασφάλισης συμπληρωματικής χρηματοδότησης και της βιωσιμότητας.
Λαμβάνοντας υπόψη της τα παραπάνω, η Επιτροπή ενίσχυσε τη χρήση του μηχανισμού υποστήριξης πολιτικής επιδιώκοντας την περισσότερο ισόρροπη συμμετοχή στα μέτρα διεύρυνσης, τη διευκόλυνση της έγκαιρης διαθεσιμότητας συμπληρωματικής χρηματοδότησης και τη βελτίωση της ικανότητας των δικαιούχων των έργων να αξιοποιούν τα αποτελέσματά τους, καθώς και την παρακολούθηση.
Παράλληλα, η πιλοτική δράση «Συμπράξεις για την Περιφερειακή Καινοτομία» είναι προ των πυλών, με τις επιλεχθέντες Περιφέρειες να μπορούν να ανταλλάξουν ορθές πρακτικές και να αναπτύξουν και να δοκιμάσουν από κοινού εργαλεία που επιτρέπουν την κινητοποίηση πολλαπλών πηγών χρηματοδότησης και την προώθηση πολιτικών, καθώς και τη σύνδεση περιφερειακών και εθνικών προγραμμάτων με πρωτοβουλίες της ΕΕ για τον πράσινο και τον ψηφιακό μετασχηματισμό.
Τέλος, οι εν λόγω προσκλήσεις υποβολής προτάσεων αναμένεται να συμβάλλουν σε μια βασική πρωτοβουλία του «Νέου Ευρωπαϊκού Θεματολογίου Καινοτομίας», το οποίο αποσκοπεί στην προώθηση διασυνδεδεμένων «περιφερειακών κοιλάδων καινοτομίας» σε ολόκληρη την ΕΕ.